ต้มจับฉ่าย ชื่อก็บอกแล้วว่า มาจากจีนแน่เลย ใช่ค่ะถือกำเนิดมาจากชาวจีนแต้จิ๋ว ภาษาจีน “จับ” แปลว่า 10 “ฉ่าย” แปลว่า ผัก ถ้าแปลตรงตัวคือ ผัก 10 อย่างนั่นเอง เอามาต้มรวมกันในหม้อ ตอนเด็กๆจะไม่กินเมนูนี้เลยเพราะมีแต่ผักต้มสีเขียวเต็มหม้อไปหมดเลย แต่พอโตมาถึงได้รู้ว่า ผักมีประโยชน์มากมาย เป็นเมนูสุขภาพสำหรับสาวๆ ต้มจับฉ่ายคือการนำผักหลากหลายชนิดพร้อมด้วยเนื้อสัตว์ใส่ลงไปในหม้อแล้วปรุงรสเล็กน้อยก็สามารถรับประทานกับข้าวสวยร้อนๆได้อย่างอร่อย
เริ่มต้นด้วยการหาผักสดสะอาดและปลอดสารพิษมาหลายๆชนิด ลองหามาให้ได้ถึงสิบชนิด เพราะจับฉ่าย แปลว่าผักสิบอย่างค่ะ บางบ้านก็ไม่ถึง 10 ชนิดหรอก เราก็เลือกผักที่เราชอบกินสิ เอาเป็นว่าขอให้ต้มออกมาแล้วอร่อยเป็นใช้ได้ที่นิยมนำทั้งเนื้อสัตว์และผักมาต้มกับเคี่ยวในหม้อ จนทำให้อาหารเปื่อยและนุ่มจึงทาน ถือว่าเป็นอาหารสไตล์ต้มและเคี่ยวที่ได้รับความนิยมในไทย
สมัยก่อนเวลาไหว้เจ้าจะมีเนื้อหมูกับเนื้อไก่และผัดผักที่ไหว้เจ้า ยังไงเราก็ทานไม่หมดอยู่แล้วนำทุกอย่างมารวมกันต้มจับฉ่ายผักเหล่านั้นรวมกับเนื้อสัตว์ยิ่งอุ่นยิ่งอร่อยเพราะผักจะหวานอร่อย คนจีนส่วนใหญ่จะทานกับข้าวต้ม ต้มจับฉ่ายนั้นถือเป็นอาหารที่กินกับข้าวต้มได้อร่อยที่สุดก็ว่าได้ และเป็นเมนูที่หลายคนชื่นชอบ
จริงๆแล้วมีเรื่องเล่าในตำนานเกี่ยวกับเมนูนี้ คืนหนึ่งใกล้เวลาจะปิดร้านข้าวต้ม มีลูกค้า 4-5 คนมาที่ร้านสั่งว่า ทำอาหารอะไรก็ได้ หิวมาก พ่อครัวเห็นว่าอาหารหมดแล้ว มองไปทั่วๆมีแต่ผักมีแต่หมูนิดหน่อย เลยหยิบกระทะใบใหญ่ เปิดไฟแรง เทน้ำมันใส่พอร้อน ทุบกระเทียมเยอะๆ ผัดลงไปจนหอม หยิบปลาหมึกแห้ง รากผักชี พริกไทย ผัดต่อ ใส่ซี่โครงหมู เหยาะซีอิ๊วขาว ใส่ผักทั้งหมดที่เหลือในร้านเช่น คะน้า ขึ้นฉ่าย กะหล่ำปลี กวางตุ้ง แถมไชเท้า เห็ดหอม นิดหน่อยเติมน้ำซุป เคี่ยวสักครู่ออกมาหน้าตาเป็นแบบนี้ ลูกค้าชอบมาก จึงกลายมาเป็นต้มจั๊บฉ่ายจนทุกวันนี้ นี่ก็เป็นแหล่งที่มาของต้มจับฉ่ายอีก
ส่วนผสมต้มจับฉ่าย สูตรจะไม่ตายตัวนะแล้วแต่บางบ้านบางบ้านไม่ทานหมูสามชั้น จะเอาไก่ หมูสามชั้น กระเทียม พริกไทย รากผักชี ผักรวมซอย หัวไช้เท้า แครอท คะน้า ผักโขม กะหล่ำเขียว กะหล่ำม่วง กะหล่ำปลี ขึ้นฉ่าย (แล้วแต่ความชอบ) ซีอิ๊วขาวเกลือนิดหน่อย
วิธีทำต้มจับฉ่าย ตั้งหม้อผัดหมูสามชั้นกับกระเทียมพริกไทยรากผักชีให้ตำละเอียดผัดให้หอม ใส่ผักลงไปผัดวิธีนี้จะทำให้จับฉ่ายที่ได้ไม่เหม็นเขียวผัก เสร็จแล้วใส่น้ำลงไปปรุงรสซีอิ้วขาวกับเกลือเล็กน้อยง่ายมาก นอกนั้นก็เคี่ยวโดยใช้ไฟอ่อนๆ ถ้าจะให้ดีต้มในเตาถ่านรับรองความหอมของถ่านทำให้ต้มจับฉ่ายอร่อยยิ่งขึ้น
ไปรองทำทานกันดูนะคะ สูตรของเราเอง รับรองความอร่อยค่ะ